Dalam keributan pelbagai isu pendidikan yang sering menjadi tumpuan masyarakat—daripada kurikulum yang kompleks, beban tugasan guru hingga kepada tekanan peperiksaan—satu perubahan kecil yang dilaksanakan oleh Kementerian Pendidikan Malaysia sejak 2023 telah membawa kesan besar kepada kesejahteraan warga pendidik. Perubahan itu ialah penyederhanaan format Rancangan Pengajaran Harian (RPH), yang kini hanya menekankan tiga elemen utama: Objektif, Aktiviti Pembelajaran, dan Refleksi.
Walaupun tampak kecil pada permukaan, inisiatif ini sebenarnya menandakan anjakan paradigma dalam memahami tugas seorang guru—daripada sekadar memenuhi tuntutan dokumentasi kepada fokus sebenar: mendidik dengan berkesan dan manusiawi.
1. Objektif yang Jelas, Fokus yang Tajam
Dengan memberi keutamaan kepada rumusan objektif yang ringkas, guru kini boleh merancang pengajaran berasaskan keperluan murid dan hasil pembelajaran yang sebenar. Ini selari dengan pendekatan “essential learning” dalam reformasi kurikulum, di mana tumpuan diberikan kepada penguasaan kemahiran asas dan konsep penting—bukan lagi mengejar habisnya silibus semata-mata.
Objektif yang dirumus dengan jelas bukan sahaja memandu guru, tetapi juga membantu murid memahami arah pembelajaran mereka sendiri, sekaligus memupuk pemilikan terhadap ilmu.
2. Aktiviti Pembelajaran: Kreativiti Diutamakan, Beban Dikurangkan
Dalam format terdahulu, guru dibebani dengan penulisan aktiviti yang terperinci sehingga menjadi kerja dokumentasi yang melelahkan. Kini, dengan memberi ruang kepada penerangan ringkas aktiviti utama, guru boleh lebih fokus merancang kaedah yang menarik, bersifat interaktif dan berpusatkan murid.
Kebebasan ini juga membuka ruang untuk pendekatan pedagogi inovatif seperti pembelajaran berasaskan projek (PBL), inkuiri, kolaboratif dan gamifikasi. Guru diberi kepercayaan untuk menyesuaikan kaedah mengikut konteks bilik darjah mereka—satu bentuk autonomi profesional yang sekian lama dituntut.
3. Refleksi: Membangun Amalan Reflektif, Bukan Sekadar Melapor
Unsur refleksi dalam RPH membawa nilai penting kepada pembangunan profesionalisme guru. Refleksi bukan sekadar catatan ringkas, tetapi cerminan terhadap pencapaian pembelajaran murid, keberkesanan strategi pengajaran, serta ruang penambahbaikan.
Ini selari dengan prinsip pedagogi moden yang menekankan reflective practice sebagai asas kemajuan kerjaya. Apabila guru diberi ruang untuk merenung semula apa yang berlaku di dalam bilik darjah, mereka menjadi lebih sedar terhadap kekuatan, cabaran dan peluang peningkatan diri.
Kesimpulan: Perubahan Kecil, Bebas Tekanan Besar
Penyederhanaan RPH kepada tiga elemen utama bukanlah soal mempermudah kerja guru secara sambil lewa, tetapi satu bentuk pengiktirafan kepada profesionalisme mereka. Ia menghantar mesej jelas bahawa guru bukan kerani dokumen, tetapi pendidik yang perlu diberi ruang untuk berfikir, merancang, mencuba, dan berkembang.
Dalam dunia pendidikan yang sering menuntut pelbagai perkara serentak, kadang-kadang perubahan yang kecil tetapi tepat boleh membawa kesan yang jauh lebih besar—khususnya kepada kesejahteraan, motivasi, dan keberkesanan seorang guru di bilik darjah.
Dan dalam reformasi pendidikan hari ini, inilah antara langkah berani yang perlu disambut sebagai tanda kita benar-benar menghormati profesion keguruan.
